Frankrijk in verweer tegen de datahamsters van Google

Picture of Bob Hardus

Bob Hardus

Google krijgt van de Franse mededingingsautoriteit (Autorité de la concurrence) een boete van 250 miljoen euro opgelegd. Het bedrijf gebruikte nieuwsberichten van Franse media voor het trainen van taalmodel Gemini en heeft daarmee de rechten van uitgevers en persagentschappen geschonden.

Het is al de tweede boete die de Franse mededingingsautoriteit Google oplegt rond een vergelijkbare kwestie. In 2021 ging het over een boete van liefst 500 miljoen euro omdat het bedrijf niet ‘te goeder trouw’ had onderhandeld met uitgevers en persagentschappen over de rechten op nieuwsberichten waarvan het fragmenten publiceert. Dat ging over nieuws in zoekresultaten, nu gaat het dus over het gebruik van dezelfde data voor het trainen van hun taalmodel.

Trainingsdata
In 2022 bereikten Google en de Autorité de la concurrence een overeenkomst, maar waarvan de voorwaarden nu zijn geschonden aldus de autoriteit. Deze meldt dat Google content van uitgevers en persagentschappen heeft gebruikt om zijn AI-model te trainen, zonder deze partijen of de mededingingsautoriteit hiervan op de hoogte te stellen. Ook stelt de Autorité dat Gemini beschermde content van uitgevers en persagentschappen kopieert.

Sloophamer
Google gaat in bezwaar, maar heeft wel aangegeven verbeterpunten te zullen presenteren. Die kunnen dan op de grote stapel, want de zoekmachine heeft meerdere vergelijkbare zaken aan z’n broek. Tijdens een zaak in de zomer van 2023 beweerde Google dat wanneer het bepaalde data niet meer mag gebruiken voor het trainen van taalmodellen, dat de ‘sloophamer’ voor generatieve AI betekent.

Het is afwachten hoe Big Tech dergelijke boetes gaat verteren. In het licht van de AI-revolutie zijn honderden miljoenen euro’s naar verwachting slechts wisselgeld. Vergelijkbaar met de miljardenboets die Google incasseert voor concurrentie op de online advertentiemarkt. De New York Times maakt er een principekwestie van. Niet alleen dwingt het OpenAI de data die het heeft gebruikt voor het trainen van ChatGPT te verwijderen, het heeft de door Microsoft gefinancierde chatbotmaker in december 2023 ook aangeklaagd. Een uitspraak is nog niet gedaan. Veel (Nederlandse) juristen verwachten dat beide partijen een schikking zullen treffen. Dat is natuurlijk precedentwerking in het voordeel van de diepe zakken van Big Tech.

Uitsluiten in Nederland 
De Belgische uitgevers Mediahuis en DPG, die samen vrijwel alle Nederlandse kranten en veel online media zoals Nu.nl bezitten, volgden het voorbeeld van de New York Times. In een artikel in Tweakers (eigendom van DPG), wordt uitgelegd dat de crawlers van OpenAi worden geblokkeerd middels een aanpassing in de robots.txt. Het is nog maar de vraag of OpenAI dit vriendelijke verzoek heeft ingewilligd. Inderdaad, via de Robots.txt van Nu.nl is de crawler van ChatGPT niet meer welkom. Die van Anthropic’s Claude ook niet. Google’s “gemini-bot” wordt echter niet geblokkeerd.

De EU laat tanden zien
Ondertussen is zit de EU ook niet stil. Gisteren maakte zij bekend dat op basis van de nieuwe Digital Markets Act (DMA) een onderzoek geopend is naar het niet naleven van de regels (non-compliance research) rondom de Google Play Store, Google’s zoekmachine, Apple’s App Store en Meta’s Pay or Consentmodel, oftewel het privacy per abonnement-model van Facebook.

Meer nieuws & inzichten