Vorige week donderdag was ik te gast in het NPO Radio 1 programma Vroeg! Een programma dat z’n naam eer aan doet met de start om 5:00 uur. Ik sprak een uur lang met presentatrice Merel Wielaert over het nut van het “opknippen” van Google, bijvoorbeeld door het bedrijf z’n Chrome-browser te laten afstoten, zoals het Amerikaanse Ministerie van Justitie onlangs voorstelde. Maar dat niet alleen…
…ook de (on)mogelijkheden van de nieuwe Europese wet- en regelgeving om de macht van Big Tech in te perken kwamen aan bod. Net als de opties die we zelf als gebruikers hebben om het monopolie van de techreuzen te doorbreken én de impact van AI op zoekmachines.
Het juiste antwoord?
De aanleiding van het gesprek was anders dan uitsluitend de reuring rondom de maatregelen voor Google die in de lucht hangen (ik schreef er in de vorige nieuwsbrief over), maar werd in de uitzending uiteindelijk niet uitgebreid besproken. Het was één van de redacteuren opgevallen dat leerlingen van een basisschoolklas die bij BNNVARA op de redactie kwamen kijken er allemaal automatisch vanuit gingen dat het eerste antwoord via Google per definitie het juiste antwoord is.
Begrijpelijk, maar dat is niet het geval. Google pretendeert dat het eerste antwoord van de meestal lange lijst met antwoorden, gepresenteerd als blauwe links, op basis van hun algoritmes het ‘beste’ antwoord is. Hiervoor worden meer dan 200 factoren (waaronder de kwaliteit van de content en het aantal inkomende links) gewogen. Maar dat is niet de belofte van het ‘juiste’ antwoord.
Het enige antwoord van AI-zoekmachines
In tegenstelling tot het eerste én enige antwoord zoals we dat leren kennen bij de nieuwe generatie zoekmachines op basis van generatieve AI, zoals SearchGPT (van OpenAI) en Perplexity (opgericht door oud-Google medewerkers). Deze ‘antwoordmachines’ geven nog maar één antwoord, waarbij ze (desgewenst) verwijzen naar de bronnen waar het antwoord uit is samengesteld. Maar dat je mag verwachten dat dat antwoord ernaar streeft ‘juist’ te zijn, is een voorwaarde om gebruik te kunnen maken van een dergelijke tool.
Antwoorden manipuleren
Het eerste antwoord binnen Google is vaak een advertentie. Dat is bekend. En anders leg ik dat in de uitzending van Vroeg! nog eens uit. En hoe – met mij – vele duizenden “Search Engine Optimization” (SEO) specialisten actief zijn om de ‘organische’, dat wil zeggen de niet-betaalde antwoorden van Google, te beïnvloeden ten faveure van hun betalende klanten, leg ik ook nog eens uit. Wij SEO-specialisten hebben de beschikking over vele tools. Waaronder die van Google zelf. Naast het bekende Google Analytics voor website statistieken is er het iets minder bekende Search Console, dat in z’n geheel gewijd is aan de interactie van een website met de zoekalgoritmes van Google. Oftewel; hoe staat het met de posities van de zoekwoorden, de inkomende links en de techniek van de website.
Hoe dat exact werkt, leg ik in het kort uit in het radioprogramma en uitvoerig in mijn boek De Google formule… Maar om de resultaten van de zoekmachine van Google gaat het nu niet.
Chatbot Optimization (CBO)
Het gaat mij nu om Chatbot Optimization, inmiddels vaak afgekort als CBO. En soms ook als LLMO (Large Language Model Optimization). Via een artikel dat ik in augustus dit jaar schreef over Perplexity, kreeg ik een wonderbaarlijk inzicht in de werking onder de motorkap. En een kijkje hoe wij van WC-eend, ook in het tijdperk van AI-zoekmachines de beste antwoorden over WC-eend kunnen gaan geven.
In de maandelijkse rapportage van het al eerder genoemde Google Search Console kwam ik met betrekking tot deze website een bijzondere link tegen. Namelijk van Perplexity.ai. Op zoek naar de herkomst van die link, blijkt deze afkomstig van vragen over de werking van Perplexity in de antwoordmachine. Mijn artikel – geoptimaliseerd om hoog te ranken in Google’s zoekmachine – blijkt het dus ook uitstekend te doen binnen dat ene antwoord van Perplexity.
Met dezelfde prompt in SearchGPT wordt er trouwens niet geciteerd uit mijn artikel. Misschien niet zo vreemd. Mijn artikel rankt wel in de top 5 van de zoekmachine van Google, waar Perplexity kennelijk z’n bronnen vanaf roomt, maar niet in de top 5 van zoekmachine Bing. Die top 5 is dan weer terug te vinden in de bronnen van het antwoord van SearchGPT op basis van dezelfde input.
En Google Gemini? Antwoordt wel netjes op dezelfde vraag: hoe werkt Perplexity eigenlijk? Maar weigert, ook na een extra verzoek, om de bronnen weer te geven. Daar krijg je dan wel een leeswijzer voor in de plaats: ‘Hoewel ik mijn best doe om accurate informatie te geven, is het altijd verstandig om de informatie die je van mij krijgt, te verifiëren.’
